Bushido

In de periode dat in Japan werd gevocht om de heerschappij van het land ontstond een klasse van getrainde soldaten. Deze samoerai klasse ontwikkelde allerlei gevechtstechnieken ter voorbereiding op de veldslagen en de man tot man gevechten die bij toeval konden ontstaan. Vechtsporten worden in Japan bushido genoemd; de weg of de leer van de krijger.

Ook de monniken in de kloosters trainden zich in bushido. Veel van de door hen gebruikte vechttechnieken waren uit China overgebracht door bezoekende boeddhisten. De monniken trainden niet alleen als lichaamsbeweging of uit meditatieve overwegingen, de kloosters moesten ook echt verdedigd kunnen worden tegen aanvallen van derden.

Er zijn technieken zoals Judo, Karate en Jiujitsu die alleen zijn gebaseerd op eigen kracht en snelheid en het benutten van de geanticipeerde reacties van een tegenstander. Hierbij worden geen slag en stootwapens gebruikt. Bij andere sporten zoals Kendo wordt een bamboestok gebruikt om de verschillende vaste kata of figuren uit te voeren. Bij Iaido wordt een zwaard gebruikt, al dan niet van hout, voor het uitvoeren van de kata. Deze kata komen in de meeste bushi sporten voor en zijn een vaste volgorde van passen en bewegingen.

Het meest bedreven in de verschillende vechtsporten waren de zogeheten ninja. De krijgers waren deel van geheime vechtscholen en stonden vaak in directe dienst van een locale heerser of daimyo. Ze werden ingezet voor heimelijke acties waarbij de opdrachtgever onbekend wilde blijven. Ninja werden van jongs af aan getraind in allerlei sporten. De leerlingen van een school behoorden meestal tot dezelfde families zodat de technieken geheim bleven.

Een wel heel speciale vorm van Japanse vechtsporten is het Sumo worstelen. De oorsprong van Sumo ligt in Shinto, de pre-boedhistise godsdienst van Japan. Daarom wordt het meestal niet onder de Bushido gerangschikt.

De Japanse vechtsporten hebben ook buiten Japan veel volgelingen gekregen. De kata dienen geconcentreerd te worden uitgevoerd en de aanwijzingen van de leermeester, de sensei, strikt te worden opgevolgd. Het beoefenen van een van de sporten vraagt discipline en dwingt tot zelfbeheersing. En dit zijn kwaliteiten die volgens velen ook in het leven van alle dag van pas kunnen komen.

De verschillende verenigingen voor Oosterse vechtsporten zijn samengevoegd in de Federatie Oosterse Gevechtskunsten, www.oostersegevechtskunsten.nl

Voor iedereen in Nederland en België die interesse heeft in de oude krijgsmethoden van Japan www.konryo.nl.

Bonsai

Voor het telen van Bonsai boompjes is veel geduld nodig. Beginnend met een jonge plant of een geschikte stek wordt de plant zo klein mogelijk gehouden. Het is daarbij de kunst om de plant de groeivorm van een volwassen boom of struik aan te laten nemen zonder dat hij groter wordt dan circa 30 tot 40 centimeter.

Hiervoor worden de wortels ingekort en omwonden en wordt het plantje voortdurend gesnoeid. Door het stammetje met metaaldraad of stof in een gewenste vorm te buigen neemt deze langzaam maar zeker een kronkelende vorm aan. In het gunstigste geval produceert een bonsai boompje zelfs bloemen en vruchtjes.

In de natuur ontstaan bonsai boompjes vanzelf op de onvruchtbare rotsige bodem in de bergen. Als vrijetijdsbeoefening beantwoordt het vooral aan de hang naar stileren en het creëren van een verkleinde versie van de omringende natuur.

Nederlandse Bonsai Vereniging, http://www.bonsainederland.nl/

Ikebana

Een van de traditionele Japanse bezigheden is het maken van een bloemschikking aan de hand van een strenge basis vorm. De takken staan voor de elementen als water, lucht en aarde.

Het resultaat, een Ikebana stuk, is niet zomaar een bloemstuk. Het kan slechts een enkele tak zijn of wat bladeren en bloesems. Maar voor degenen die het heeft ontworpen staat het voor veel meer. Het is een afspiegeling van het seizoen of zelfs een stemming en voor de geoefende kijker is het ook als zodanig herkenbaar. Ook de schaal of vaas waarin de Ikebana wordt geplaatst wordt met zorg uitgezocht om het gekozen thema verder uit te dragen.

Het ontstaan van de Ikebana houdt direct verband met de opkomst van de thee ceremonie in de momoyamaperiode en een verregaande stilering van de geldende esthetiek. De beoefenaars van Ikebana kunnen zowel mannen als vrouwen zijn. Enkele van de bekende scholen bestaan al meer dan 350 jaar.

Van het Ikebana bestaan ook meer moderne vormen waarbij metaal of eigentijdse materialen als kunststof worden toegepast. In combinatie met bloemen en takken of alleen.

In Nederland kan de Ikebana ook beoefend worden. Het maken van een stuk is niet zo zeer afhankelijk van de soort bloem of tak als wel van het gekozen thema. En in de Ikebana stukken in Japan worden vaak uit Nederland geïmporteerde bloemen gebruikt.

http://www.ikebana-info.nl/