- Tentoonstellingen
- Kawase Hasui. De verbeelding van Japan
Kawase Hasui. De verbeelding van Japan
19 december 2025 t/m 15 maart 2026
Tennō-tempel, Osaka. Uitgever: Watanabe Shōzaburō. Collectie Niffle-Cohen
Shin Hanga: de hergeboorte van de Japanse prentkunst
Aan het begin van de 20e eeuw leek het doek gevallen voor de traditionele Japanse prentkunst (ukiyo-e). Fotografie en lithografie wonnen terrein en de klassieke technieken dreigden in vergetelheid te raken. Echter, dankzij de inspanningen van uitgever Watanabe Shōzaburō herrees de prentkunst in een nieuwe, eigentijdse vorm: Shin Hanga – letterlijk ‘nieuwe prenten’. In deze beweging werkten kunstenaars, bloksnijders, drukkers en uitgevers intensief samen om prenten van hoog niveau te creëren, waarin traditie én moderniteit samenkwamen.
Meester van het landschap
Kawase Hasui (1883-1957) begon laat aan zijn kunstenaarscarrière. Pas op 35-jarige leeftijd verschenen zijn eerste prenten. Zijn landschapsprenten zijn het resultaat van uitgebreide schetsreizen door Japan. Terwijl zijn voorgangers beroemde locaties vastlegden, koos Hasui vaak voor intieme, serene taferelen. Hiermee bracht hij onbekende plaatsen – naar zijn mening het échte Japan – aan het licht. Dit bleek een succes; zijn prenten werden enthousiast verzameld, zowel in Japan als in Amerika.
1. Kaminohashi, Fukagawa. Uitgever: Watanabe Shōzaburō. Tjon Collectie 2. Tennō-tempel, Osaka. Uitgever: Watanabe Shōzaburō. Niffle-Cohen Collectie
Verloren kunst
Hasui werkte in een tijd vol onrust en verandering. Dat heeft zeker invloed gehad op zijn carrière. Toen Tokyo op 1 september 1923 werd getroffen door een zware aardbeving werd het pand van uitgever Watanabe verwoest, inclusief alle blokken en voorraden van prenten die tot dan toe door Hasui waren geproduceerd. Ook Hasui’s schetsboeken gingen verloren. Prenten van vóór de aardbeving zijn daardoor extreem zeldzaam. In deze tentoonstelling krijgt het publiek een unieke kans om meer dan dertig prenten uit Hasui’s vroege periode te bewonderen.
1. Avondsneeuw bij de Edo-rivier. Uitgever: Doi. Berbee Collectie 2. Een waterleiding, een tafereel in Sado. Berbee Collectie 3. Sterrenhemel, Miyajima. Uitgeverij: Watanabe Shōzaburō. Willem-Jan van Elk Collectie
Herstart in puin
Zowel Hasui als Watanabe overleefden de bombardementen op Tokyo tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit keer bleven de voorraden gespaard. In de puinhopen van een verwoeste stad hervatten zij al snel het werk. Ondanks de voorgaande oorlogsjaren bleef de Amerikaanse vraag naar Japanse prenten groot. Dit was te danken aan de Amerikaanse soldaten uit het bezettingsleger in Japan. Watanabe speelde hier slim op in en al snel werden er werken in groten getale geëxporteerd.
1. Rood ondergaande zon. Lintvelt Collectie 2. Heldere lucht na sneeuwval bij de berg Fuji (Tagonoura strand). Uitgeverij: Doi. Henselmans Collectie
Prentkunst en illustraties
De tentoonstelling toont niet alleen Hasui's prenten, maar belicht ook zijn minder bekende kant: illustraties voor menukaarten, tijdschriften, posters en briefkaarten. Deze werken werpen nieuw licht op Hasui's veelzijdigheid en laten zien hoe zijn stijl zich door de jaren heen ontwikkelde. De prenten die in deze tentoonstelling worden getoond zijn afkomstig van particuliere en institutionele bruikleengevers uit Nederland, België en Duitsland.
Beeldvormer van Japan
Hasui wordt in het Westen beschouwd als een belangrijke beeldvormer van Japan, met een indrukwekkend oeuvre van ruim 600 prenten die tot op de dag van vandaag wereldwijd bewondering oogsten. Japanmuseum SieboldHuis heeft een primeur met de eerste Hasui-tentoonstelling in Europa.
1. Hataori, Shiobara. Uitgeverij: Watanabe Shōzaburō. Lintvelt Collectie 2. Regen bij Kyomizudera. Berbee Collectie
Catalogus en activiteiten
Bij deze tentoonstelling verschijnt een uitgebreide publicatie van uitgever Ludion met meer dan 250 illustraties en korte essays over diverse aspecten van het leven en werk van Hasui.
Er is een veelzijdig activiteitenprogramma voor jong en oud dat een verdere verdieping biedt in ‘Kawase Hasui. De verbeelding van Japan’. Voor kinderen van 6 t/m 12 jaar is er een gratis speurtocht.
Deze tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door:
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Universiteit Leiden, Stad Leiden, Aillion Foundation, Leiden Stad van Ontdekkingen, Yanmar, Norinchukin en Het Prentenkabinet.
De Benten-vijver, Shiba. Uitgever: Sakai-Kawaguchi. Collectie M. Henselmans