Tentoonstelling

Tōhoku Girls. Kokeshi-poppen uit Japan

23 juni t/m 3 september 2017

Kokeshi Schermbreed1

Deze zomer heeft Japanmuseum SieboldHuis een grote collectie handgemaakte poppen te logeren. De karakteristieke houten poppen tonen de liefde en ambachtelijke vaardigheden van de poppenmakers. Dit eeuwenoude ambacht wordt van generatie op generatie doorgegeven en elke pop wordt met veel zorg en aandacht gemaakt. Door hun simpele en cilindrische vorm zijn de dames duidelijk herkenbaar. Toch is elk exemplaar uniek en de oplettende kijker ontdekt al snel de enorme variatie aan kleur, vorm, grootte en beschildering.

Kokoshi Door Erik En Petra Hesmerg 46101
Kokoshi Door Erik En Petra Hesmerg 46027

Deze houten ‘kokeshi’ komen oorspronkelijk uit de regio Tōhoku in het noordoosten van Japans grootste eiland Honshū. Het landschap van Tōhoku kenmerkt zich door bergen, bossen, vulkanen en witte, koude winters. De natuurlijke warmwaterbronnen zijn al jaren een toeristische trekpleister. Ambachtslieden en houtbewerkers maakten verschillende huishoudelijke artikelen zoals kommen en schalen van esdoorn of kornoeljehout. Van hetzelfde materiaal werden zo’n tweehonderd jaar geleden de allereerste poppen gemaakt. Het speelgoed werd een populair souvenir voor de toeristen, waardoor de poppen al snel in het hele land bekendheid kregen. Vandaag de dag onderscheiden we elf verschillende kokeshi-stijlen. Iedere stijl kenmerkt zich door een bepaalde vorm, de bevestiging van het hoofd, de haardracht, patronen en gezichtsuitdrukkingen.

Het maken van kokeshi is een tijdrovend een veelzijdig productieproces en wordt gezien als een traditioneel Japanse volksambacht. Het maakproces begint bij het vellen van de juiste boom, het verwijderen van de bast, het opbergen en drogen van het hout, het smeden van eigen gereedschap, het snijden van de pop en uiteindelijk het beschilderen van de kokeshi.  Dit vakmanschap wordt nauwgezet van generatie op generatie doorgegeven.  

De handgemaakte kokeshi in deze tentoonstelling zijn allemaal uniek. Zo’n 160 specialistische houtbewerkers uit elf regio's ontwikkelden elk hun eigen stijl, vorm en karakter voor de pop. De poppen zijn veel meer dan speelgoed alleen, want door hun schattigheid, eenvoud, charme, het vakmanschap waarmee ze gemaakt zijn en het unieke en decoratieve karakter zijn deze traditionele poppen populair en gewilde verzamelobjecten.

In de tentoonstelling wordt een film getoond waarin te zien is hoe deze bijzondere poppen gemaakt worden. Geïnspireerd geraakt door de tentoonstelling? In de zomervakantie worden meerdere workshops Kokeshi-schilderen georganiseerd. Houd de website in de gaten voor het actuele activiteitenprogramma.

Kokeshi Varia

fotografie: Erik en Petra Hesmerg